Organizacja Straży Miejskiej w Bydgoszczy opiera się na Uchwale Nr XXI/527/20 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 26 lutego 2020 r. w sprawie nadania Regulaminu Straży Miejskiej w Bydgoszczy, która wydana została na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r., poz. 1795, z późn. zm.) oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r., poz. 713, z późn. zm.).
 Na podstawie wyżej wymienionej uchwały strukturę wewnętrzną naszej jednostki tworzą następujące komórki organizacyjne:
- Referat Północ,
 
- Referat Południe,
 
- Referat Koordynacji Służby,
 
- Referat Wykroczeń,
 
- Referat Konwojowo – Ochronny,
 
- Referat Profilaktyki,
 
- Referat Organizacji, Kadr i Szkolenia,
 
- Zespół Finansowy,
 
- Zespół Kontroli i Analiz,
 
- Inspektor Ochrony Danych,
 
- Służba BHP,
 
- Radca Prawny,
 
 Referatami kierują Kierownicy. Główny Księgowy kieruje Zespołem Finansowym. Referaty mogą dzielić się na jednoosobowe i wieloosobowe stanowiska pracy. Strukturę wewnętrzną poszczególnych komórek organizacyjnych oraz zakres ich działania określa Komendant w drodze zarządzenia.
 Do zakresu działania Referatów Północ i Południe w szczególności należy:
1.  organizowanie służby patrolowo – interwencyjnej,
2.  ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych, przeciwdziałanie popełnianiu wykroczeń i przestępstw oraz ujawnianie, zapobieganie i zwalczanie zjawisk patologii społecznej,
3.  czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym,
4.  kontrola publicznego transportu zbiorowego w zakresie uregulowanym odrębnymi przepisami,
5.  współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń,
6.  doprowadzenie osób nietrzeźwych do  izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania,
7.  rozpoznanie zagrożeń i analizowanie danych na temat zjawisk oraz zdarzeń wywierających wpływ na stan ładu i porządku publicznego w dzielnicach stanowiących rejony służbowe referatów,
8.  współdziałanie z jednostkami organizacyjnymi mającymi wpływ na poczucie porządku i bezpieczeństwa publicznego, tj. Radami Osiedli, Rejonami Obsługi Mieszkańców Administracji Domów Miejskich i spółdzielniami mieszkaniowymi, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Kościołami oraz innymi instytucjami i organizacjami społecznymi,
9.  udzielanie asysty w ramach ustawowych upoważnień,
10.  zapewnienie ładu i porządku w bezpośredniej bliskości placówek oświatowych znajdujących się w rejonie działania oraz wdrażanie programów edukacji, profilaktyki i prewencji,
11.  prowadzenie czynności administracyjno-porządkowych zmierzających do ochrony estetyki w miejscach publicznych oraz interweniowanie w zakresie indywidualnych spraw i skarg mieszkańców,
12.  współpracowanie z właściwymi miejscowo komisariatami Policji, szczególnie w zakresie:
     a)  koordynowania dyslokacji patroli oraz uczestniczenia we wspólnych patrolach,
     b)  organizowania działań porządkowych, wspólnych akcji, zabezpieczenia imprez i meczów,
     c)  współdziałania przy zabezpieczaniu miejsca popełnienia przestępstwa i wykroczenia katastrofy lub innego podobnego zdarzenia, albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem,
13.  inicjowanie i dokumentowanie czynności wyjaśniających w sprawach o wykroczenia,
14.  realizacja programów prewencyjnych oraz tworzenie we współpracy z organami samorządu terytorialnego, Policją, organizacjami i instytucjami pozarządowymi programów prewencyjnych,
15.  realizacja programów prewencyjnych,
16.  informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń,
17.  obserwowanie i rejestrowanie przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych,
18.  wykorzystanie psów służbowych w służbie patrolowej oraz do zabezpieczenia imprez masowych.
 Do zakresu działania Referatu Koordynacji Służby w szczególności należy:
- sporządzanie ogólnych dyslokacji dla całego miasta na podstawie informacji o planowanych imprezach, zgromadzeniach, stanach zagrożenia w poszczególnych rejonach miasta, zgłoszeniach obywateli oraz na podstawie informacji z narad i spotkań,
 
- zapewnienie całodobowej służby dyżurnej zapewniającej zachowanie ciągłości pracy oraz gotowości do skutecznej ochrony porządku i prawidłowej reakcji na zgłoszenia,
 
- zapewnienie sprawnego koordynowania siłami Straży, szczególnie w przypadku realizacji zadań wymagających podjęcia współpracy więcej niż jednego referatu,
 
- inicjowanie właściwej reakcji na wszelkiego rodzaju zdarzenia i sytuacje związane z ochroną spokoju i porządku publicznego,
 
- zapewnienie mieszkańcom możliwości sygnalizowania lub zgłaszania Straży zdarzeń i sytuacji zagrażających bezpieczeństwu ludzi i mienia, albo porządku publicznego, a także stworzenie warunków umożliwiających natychmiastową reakcję Straży i innych służb na takie sygnały lub zagrożenia,
 
- zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemu obiegu informacji o bieżących wydarzeniach w zakresie pełnienia służby,
 
- informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń.
 
 
Do zakresu działania Referatu Wykroczeń w szczególności należy:
- prowadzenie spraw o wykroczenia, kierowanie wniosków o ukaranie do sądu, oskarżanie przed sądem i wnoszenie środków odwoławczych – w trybie i zakresie określonym w kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia,
 
- przygotowywanie projektów wewnętrznych aktów prawnych z zakresu dotyczącego realizacji zadań przez referat,
 
- kontrola palenisk oraz pobieranie próbek popiołu do badań laboratoryjnych,
 
- współpraca z BZGOK w zakresie kontroli gospodarki odpadami.
 
 Do zakresu działania Referatu Konwojowo – Ochronnego w szczególności należy:
- organizowanie i wykonywanie czynności ochronnych obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej,
 
- konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy,
 
- zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony przeciwpożarowej biur i innych pomieszczeń oraz sprawowanie dozoru nad magazynem broni i samochodami parkującymi na terenie głównej siedziby Straży,
 
- obsługa video monitoringu, w tym:
 
a)  aktywne i bieżące obserwowanie miejsc objętych kontrolą,
b)  reakcja na wydarzenia, w których doszło lub może dojść do zdarzenia o charakterze kryminalnym, drogowym lub do naruszenia spokoju, ładu i porządku publicznego,
c)  bieżące informowanie służby dyżurnej o zaobserwowanych wydarzeniach mogących mieć wpływ na zachowanie bezpieczeństwa i porządku publicznego,
d)  monitorowanie i przygotowanie informacji, sprawozdań praz innych materiałów dotyczących funkcjonowania video monitoringu oraz uzyskiwanych efektów.
 Do zakresu działania Referatu Profilaktyki w szczególności należy:
- opracowywanie i realizacja programów profilaktycznych,
 
- współpraca ze szkołami, urzędami, instytucjami i organizacjami działającymi na terenie miasta Bydgoszczy w zakresie profilaktyki społecznej oraz profilaktyki uzależnień,
 
- koordynowanie działań profilaktycznych realizowanych przez poszczególne komórki organizacyjne Straży,
 
- zapobieganie patologiom społecznym wśród dzieci i młodzieży,
 
- współpraca z Komendą Miejską Policji przy realizacji profilaktyki szkolnej i społecznej,
 
- inicjowanie i udział w akcjach ogólnospołecznych mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym,
 
- wykorzystanie psów służbowych w profilaktyce.
 
 Do zakresu działania Referatu Organizacji, Kadr i Szkolenia w szczególności należy:
- zapewnienie obsługi Straży w zakresie spraw kadrowych oraz medycyny pracy,
 
- prowadzenie całości spraw związanych z aktami osobowymi, rozliczaniem czasu pracy, przyjmowaniem nowych pracowników, zwalnianiem z pracy,
 
- ewidencjonowanie legitymacji służbowych, upoważnień do wykonywania kontroli, oraz przyznanych uprawnień do nakładania grzywien w drodze mandatów karnych,
 
- opiniowanie i przygotowywanie decyzji o ukaraniu bądź wyróżnianiu pracowników,
 
- zapewnienie aktualizacji okresowych ocen pracy i kwalifikacji pracowników,
 
- realizacja zadań dotyczących wydatków w zakresie szkoleń, podróży służbowych, medycyny pracy, usług pocztowych oraz zawierania umów o pracę oraz umów na użytkowanie pojazdów prywatnych dla celów służbowych,
 
- przygotowywanie projektów wewnętrznych procedur oraz aktów prawnych dotyczących regulaminu jednostki, regulaminu pracy i wynagrodzenia, struktury organizacyjnej, obiegu dokumentów, spraw archiwalnych, spraw pracowniczych,
 
- organizacja szkoleń dla pracowników Straży,
 
- zapewnienie obsługi sekretarsko – biurowej oraz funkcji reprezentacyjnych Straży,
 
- organizacja obiegu dokumentów oraz archiwum w Straży,
 
- aktualizacja Biuletynu Informacji Publicznej w zakresie zatrudnienia,
 
- prowadzenie obsługi organizacyjnej Komisji Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,
 
- prowadzenie obsługi Straży w zakresie zaopatrywania w druki mandatów karnych oraz ich ewidencji, wydawania i rozliczania z właściwymi instytucjami,
 
- ewidencja grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego kredytowanego w komputerowym systemie finansowo-księgowym Urzędu Miasta Bydgoszczy,
 
- przygotowywanie projektów umów cywilno-prawnych w zakresie dotyczącym realizowanych zadań  przez referat,
 
- przygotowywanie projektów wewnętrznych aktów prawnych dotyczących funkcjonowania logistyki,
 
- przygotowywanie ocen, analiz, informacji dotyczących zaopatrzenia Straży,
 
- prowadzenie spraw związanych z realizacją przez Straż zamówień publicznych,
 
- współdziałanie z radcą prawnym w zakresie realizacji zadań,
 
- prowadzenie ewidencji oraz obsługi organizacyjno-technicznej środków łączności, sieci radiofonicznej oraz infrastruktury i wyposażenia Straży,
 
- prowadzenie ewidencji środków trwałych,
 
- prowadzenie obsługi organizacyjno-technicznej w zakresie gospodarki taborem samochodowym,
 
- realizowanie spraw związanych z zaopatrzeniem Straży w niezbędne wyposażenie,
 
- prowadzenie ewidencji i sprawozdawczości z zakresu udzielonych zamówień publicznych oraz innej wymaganej przepisami sprawozdawczości,
 
- zarządzanie oprogramowaniem antywirusowym, kontami pocztowymi,
 
- utrzymanie sprawności sprzętu komputerowego i GPS,
 
- prowadzenie ewidencji wewnętrznych aktów prawnych,
 
- Aktualizacja Biuletynu Informacji Publicznej w zakresie realizowanych zadań w szczególności w zakresie: stanu majątkowego oraz zamówień publicznych.
 
 Do zakresu działania Zespołu Finansowego w szczególności należy:
- przygotowywanie projektu planu finansowego Straży,
 
- prowadzenie obsługi finansowo-księgowej Straży w zakresie dochodów i wydatków budżetowych,
 
- prowadzenie obsługi finansowo-księgowej zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
 
- sporządzanie analiz w zakresie realizacji planu finansowego Straży,
 
- sporządzanie sprawozdawczości budżetowej, finansowej i statystycznej,
 
- naliczanie i wypłacanie wynagrodzeń pracownikom Straży,
 
- opracowywanie projektów wewnętrznych przepisów prawa dotyczących zagadnień finansowo – księgowych,
 
- realizowanie innych zadań zastrzeżonych w przepisach prawa dla głównych księgowych jednostek budżetowych.
 
 Do zakresu działania Zespołu Kontroli i Analiz w szczególności należy:
- kontrola prawidłowości kierunków działania, doboru środków oraz wykonywania zadań przez komórki organizacyjne Straży, a także wykonywania obowiązków służbowych przez strażników miejskich i pracowników zatrudnionych w tych komórkach,
 
- sprawdzanie wykonywania zaleceń pokontrolnych,
 
- przyjmowanie, rozpatrywanie i załatwianie skarg i wniosków,
 
- analizowanie ujawnionych nieprawidłowości i zagrożeń w funkcjonowaniu Straży oraz sprecyzowanie zaleceń w celu zapobiegania i eliminowania ich powstawania,
 
- przygotowywanie ocen, analiz, informacji, sprawozdań oraz innych materiałów dotyczących funkcjonowania Straży,
 
- bieżąca ocena efektywności służby patrolowo – interwencyjnej,
 
- informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń,
 
- informowanie opinii publicznej za pośrednictwem środków masowego przekazu o zamierzeniach i działaniach Straży. Administrowanie Biuletynu Informacji Publicznej oraz aktualizowanie jego treści w zakresie nie wyznaczonym dla innych komórek organizacyjnych Straży.
 
 Do zakresu działania Inspektora Ochrony Danych w szczególności należy:
- nadzór nad przestrzeganiem przez pracowników Straży zasad ochrony danych osobowych,
 
- zbieranie informacji o wszystkich przypadkach naruszenia zasad ochrony danych osobowych przetwarzanych w systemie informatycznym,
 
- informowanie Komendanta Straży o wszystkich przypadkach naruszania zasad ochrony danych osobowych przetwarzanych w systemie informatycznym,
 
- przeprowadzanie szczegółowej analizy prowadzącej do określenia przyczyn naruszenia zabezpieczenia danych osobowych oraz podjęcia działań mających na celu wyeliminowanie podobnych zdarzeń w przyszłości,
 
- informowanie o stwierdzeniu naruszenia zasad ochrony danych osobowych właściwych podmiotów,
 
- podejmowanie działań mających na celu powstrzymanie dostępu do danych osobowych osobom niepowołanym w przypadku naruszenia zasad ochrony danych osobowych,
 
- przeprowadzanie sprawdzianów stopnia znajomości przepisów o ochronie danych osobowych u pracowników zatrudnionych przy przetwarzaniu danych osobowych.
 
 Do zakresu działania Służby Bezpieczeństwa i Higieny Pracy należy nadzór nad bezpiecznymi i higienicznymi warunkami pracy w Straży, prowadzenie postępowań powypadkowych, szkoleń, kontroli oraz wykonywanie innych zadań z zakresu bhp, zgodnie z odrębnymi przepisami.
 
 Do zakresu działania Radcy Prawnego w szczególności należy:
1.  udzielanie porad i konsultacji prawnych oraz sporządzanie opinii prawnych,
2.  udzielanie wyjaśnień z zakresu stosowania prawa,
3.  opiniowanie:
a)  wewnętrznych aktów prawnych oraz umów zawieranych przez Straż,
b)  spraw indywidualnych,
c)  rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy bez wypowiedzenia,
d)  odmowy uznania zgłoszonych roszczeń,
e)  spraw związanych z postępowaniem przed organami orzekającymi,
f)  zawarcia i rozwiązania umowy z kontrahentami,
g)  zawarcie ugody w sprawach majątkowych,
h)  umorzenia wierzytelności.
4.  informowanie o zmianach w obowiązującym stanie prawnym w zakresie działalności Straży,
5.  uczestniczenie w prowadzonych przez Straż rokowaniach, których celem jest nawiązanie, zmiana lub rozwiązanie stosunku prawnego, a zwłaszcza umów,
6.  nadzór prawny nad egzekucją należności Straży,
7.  występowanie w charakterze pełnomocnika Straży w postępowaniu sądowym, administracyjnym oraz przed innymi organami orzekającymi.